De gezondheidsbedreigende, uit Azië afkomstige tijgermug is dit jaar al aangetroffen in Westland, Lansingerland, Lelystad, Assen en Valkenbrug aan de Geul. Volgens stichting platform Stop invasieve exoten is het zeer waarschijnlijk dat de exotische muggen in de meeste situaties zijn ingevoerd door importeurs van gebruikte autobanden en Lucky bamboo, een sierplantje uit China.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) die de bedrijven controleert houdt de bedrijfsnamen geheim, hoewel de hoogste rechter heeft bepaald dat daar geen enkele wettelijke grondslag voor is. Die geheimhouding heeft ook gevolgen voor de handhaving.

De tijgermug kan meer dan 20 virusziekten verspreiden naar mens en dier, zoals zika, dengue, chikungunya en verschillende vormen van hersenontsteking. Bekend is dat de mug als eitje mee kan liften in gebruikte banden van bijvoorbeeld vrachtwagens, tractoren en vliegtuigen die door bandenbedrijven worden ingevoerd. Ze kunnen ook meekomen met het Chinese sierplantje Lucky bamboo, dat door Nederlandse kwekers hierheen wordt gehaald voor de verkoop in Europa.

Wilfred Reinhold, voorzitter van het platform: De NVWA gaat regelmatig langs bij de banden- en Lucky bamboobedrijven om de muggenvallen die daar zijn geplaatst te controleren. Recent heeft de NVWA de webpagina met vondsten vernieuwd, waaruit blijkt dat er dit jaar al 13 vondsten van tijgermuggen gedaan zijn. Een vondst kan uit meerdere tijgermuggen bestaan, maar de aantallen maakt de NVWA pas volgend jaar bekend. Het kan gaan om grote hoeveelheden; zo bleek dit jaar dat er in Valkenburg aan de Geul vorig jaar maar liefst 350 tijgermuggen waren gevangen. 

Het lijkt erop dat de bestrijding in Valkenburg niet afdoende was, want dit jaar is de tijgermug daar al vijf keer gevonden. In Westland is in maart een vondst gedaan en in Lansingerland in juni en juli; zeer waarschijnlijk gaat het om vondsten bij Lucky bamboobedrijven. In juli is de tijgermug drie keer gevonden in Lelystad en twee keer in Assen. Volgens de site van de NVWA gaat het in beide gemeenten om bedrijfsterreinen. In eerdere jaren betrof het bandenbedrijven die op die terreinen gevestigd zijn, dus dat zou heel goed nu weer het geval kunnen zijn. Maar zeker weten we het niet, want de NVWA noemt op de site alleen de gemeente en de wijk. Eerder heeft het platform naar aanleiding van die geheimzinnigheid een rechtszaak aangespannen. De Raad van State heeft vorig jaar vastgesteld dat het bij locaties waar tijgermuggen worden aangetroffen gaat om milieu-informatie. Dan geldt op grond van de Wet openbaarheid van bestuur een vérgaande plicht tot openbaarmaking. Als tijgermuggen bij bedrijven worden aangetroffen, is de bedrijfsnaam openbare informatie, aldus de hoogste rechter. Toch houdt de NVWA hardnekkig vast aan haar beleid om die bedrijfsnamen geheim te houden,  aldus Reinhold.

Reinhold: Die geheimzinnigheid is niet alleen illegaal, maar heeft ook consequenties voor de handhaving. Zo had het platform eind 2018 aan de minister van Volksgezondheid gevraagd om handhavend op te treden tegen de bandenbedrijven waar dat jaar tijgermuggen waren aangetroffen. Uiteindelijk verklaarde de minister het platform niet ontvankelijk, omdat we de bedrijfsnamen niet vermeld hadden. Die zaak ligt nu bij de rechter.