Tekorten die oplopen tot tientallen miljoenen dwingen het college van B en W tot een aantal ingrijpende keuzes om de begroting sluitend te maken.

Daarvoor doen B en W een beroep op de reserves, wordt er bezuinigd en gaan OZB en toeristenbelasting omhoog. Daarnaast wil het college het Wmo abonnementstarief voor de algemene voorziening schoonmaak niet invoeren. Dat schrijven B en W in een brief over de begroting 2020 aan de raad.

Jeugdhulp en wmo
Een groot deel van het tekort wordt veroorzaakt door de hoge uitgaven voor Jeugdhulp en Wmo. Het geld dat de gemeente van het Rijk hiervoor krijgt is volstrekt onvoldoende voor alle uitgaven. Voor de periode 2018  2023 gaat het om tientallen miljoenen die de gemeente daardoor uit eigen middelen moet betalen.

Voor dit jaar komt het tekort in het Sociaal Domein uit op 6,4 miljoen euro. Dit is 1,9 miljoen euro hoger dan eerder voorzien. Verder zijn er tegenvallers door een lagere bijdrage uit het BTW compensatiefonds, lagere uitgaven van het Rijk en invoering van het abonnementstarief in de Wmo. Alle tegenvallers tellen voor 2020 op tot een tekort van ¬11 miljoen.

Kaderbrief
Bij de behandeling van de Kaderbrief in juli heeft de gemeenteraad richtingen voor bezuinigingen en lastenverzwaring aan het college meegegeven. Deze zijn nu verwerkt in de begroting voor 2020. Met name binnen het sociaal domein realiseert het college een aantal besparingen. Belangrijk uitgangspunt bij deze bezuinigingen is dat het college de kwetsbaarste inwoners ontziet. Daarnaast is er sprake van bezuinigingen op het beheer van gebouwen, cultuur en dienstverlening.

Energietransitie
In de begroting stelt het college voor extra geld uit te trekken voor het realiseren van de energietransitie. Het gaat om een bedrag van ongeveer ¬500.000. Daarnaast is extra personeel nodig om de aanvragen voor Jeugdhulp en Wmo binnen de wettelijke termijnen te kunnen afhandelen. De kosten hiervoor bedragen ¬400.000 per jaar.

OZB omhoog en rioolheffing omlaag
Om dit alles betaalbaar te maken gaan in 2020 de lasten omhoog. Zo gaat de Onroerend Zaak Belasting met 10% omhoog. Hier tegenover staat dat inwoners volgend jaar minder rioolheffing betalen. Hierdoor is sprake van een geringe stijging van de lastendruk. Iemand met een woning van ¬200.000 betaalt in 2020 zo n ¬14 extra aan gemeentelijke lasten. Het college stelt een gematigde verhoging van de toeristenbelasting voor die volgend jaar ¬250.000 aan extra inkomsten opleveren.

Wmo abonnementstarief
Per 1 januari 2020 legt het Rijk het Wmo abonnementstarief op. Hiermee realiseert het Rijk een lastenverlichting die bijna volledig voor rekening van de gemeenten in Nederland komt. Het zijn met name Wmo cliënten met midden- en hogere inkomens die van deze maatregel profiteren. Voor de gemeente Assen leidt deze maatregel tot een nadeel van ¬1,5 miljoen op de algemene voorziening schoonmaak. Dit is voor het college niet aanvaardbaar. Te meer omdat de gemeente beschikt over een goed werkende en toegankelijke voorziening. Daarom stelt het college voor om het Wmo abonnementstarief voor de algemene voorziening schoonmaak niet uit te voeren.

Reserves
Voor 2020 en 2021 stelt het college voor een beroep te doen op de reserves. Het gaat om een bedrag van respectievelijk 5,3 en 2,5 miljoen euro. Op deze manier hoeft het college op korte termijn niet nog ingrijpender bezuinigingen door te voeren. Maar hiermee wordt de algemene reserve wel voor een belangrijk deel ingezet.

Onzeker
Van een aantal bezuinigingen die het college nu voorstelt is het onzeker of ze de beoogde besparingen opleveren. Daarnaast vindt het college het belangrijk om de gemeentelijke reserves op korte termijn aan te vullen. Daarom wil het college na vaststelling van de begroting een half jaar de tijd nemen om samen met de gemeenteraad grondig naar de gemeentelijke financiën en ambities te kijken. Inzet daarbij is een stabiele structureel sluitende begroting.

De gemeenteraad bespreekt de begroting voor 2020 op 4 en 7 november.